اگر دقت کنید متوجه می‌شوید که همه ما دوست داریم بترسیم! دقیقا به همین علت است که فیلم با ژانر ترسناک طرفداران زیادی را در تمام دنیا دارد، بازی‌های اتاق فرار با ژانر ترسناک از ژانرهای ماجراجویانه و معمایی طرفدار بیشتری به طرف خود جذب می‌نمایند. این‌ها فقط تعداد اندکی از مواردی هستند که علاقمندی به روبه‌رویی با ترس را در انسان نمایش می‌دهند. ولی تا به‌حال شده است که از خود بپرسید که چرا انسان‌ها در اکثر مواقع ترجیح می‌دهند از پیله امن خود بیرون آمده و با ترس روبه‌رو شوند؟
در ادامه شما را بیشتر با این موضوع آشنا خواهیم کرد که چرا ما دوست داریم بترسیم؟
ترس چیست؟
از لحاظ مفاهیم روانشناختی ترس همچون دیگر احساسات معمولی مانند شادی، غم، عصبانیت، اندوه و دیگر موارد نمایان می‌گردد. طبق این بررسی‌های روانشناختی ترس موقعی نمایان می‌گردد که به عنوان تهدید در شرایط ناشناخته یا کنترل نشده بروز نماید.
ترس یک واکنش نرمال در بدن می‌باشد که از لحاظ زیستی در حقیقت واکنش افراد در برابر خطرات گوناگون می‌باشد. ترس در دوره‌هایی از سن به فرم‌های دیگری بروز میکند. به طور مثال در کودکان ترس در موقع مشاهده افراد غریبه به شدت نمایان می‌گردد.
ترس از خطرات قابل مشاهده و عینی و بعضی از ترس‌ها در انسان هستند که ناشناخته بوده و به مشکلات عاطفی برمی‌گردد.
چرا ما دوست داریم بترسیم؟
پاسخی که دانشمندان علم عصب‌روانشناسی برای این سوال یافتند این بود که ما ترس را تحت شرایط خاص به‌عنوان یک حس خارج از عادت و عاملی برای اینکه حس و حالمان عوض شود دوست داریم! البته لازمه‌اش این است که فرد حس امنیت رو نیز پا به پای حس ترس داشته باشد، یعنی در دلش اطمینان داشته باشد که خطر واقعی تهدیدش نمی‌کند، در آن مواقع از اکثر تفریحات ترسناک استقبال می‌کنند!
ترس اول درون مغز اتفاق میفتد و بعد به باقی بدن سرایت می‌نماید تا تغییرات لازم جهت دفاع یا فرار از موقعیت پیش آمده صورت گیرد. قسمتی از مغز که این فرآیند در آن شروع می‌شود، آمیگدال نام دارد.
آمیگدال یا بادامه مغز، موقعی که پیغامی در در رابطه با یک محرک مخاطره آمیز دریافت نماید، به آماده کردن بدن برای مقابله با آن خطر شروع میکند، در نتیجه ضربان قلب افزایش می‌یابد، جریان خون بالا می‌رود، هورمون‌های هیجان ترشح می‌شوند و سیستم عصبی سمپاتیک در حالت آماده باش قرار می‌گیرد.
از طرف دیگر، بخش دیگری به نام هیپوکمپوس در مغز وجود دارد که با آمیگدال به‌صورت تنگاتنگ در ارتباط است.
وظیفه هیپوکمپوس تفسیر ادراکات دریافتی است، یعنی در سطح بالاتری تهدید بیرونی را پردازش می‌نماید تا فرد متوجه گردد که بالاخره خطر واقعی تهدیدش میکند یا نه! مشاهده یک شیر زنده در وسط جنگل را تصور کنید که چه عکس‌العمل شدید ترسی برای شما ایجاد میکند، ولی دیدن همان شیر پشت میله‌های باغ وحش تنها هیجان دارد و بیشتر حس کنجکاوی به شما دست می‌دهد. علتش این است که هیپوکمپوس همراه با کورتکس پیشانی مغز، اثرات عکس العملی آمیگدال نسبت به ترس رو تعدیل می‌نماید.
موقعی که می‌ترسیم، در مغز ما چه اتفاقی می‌افتد؟
برای اینکه از یک موقعیت ترسناک نهایت لذت را ببریم، باید از این که در محیط امنی قرار گرفته‌ایم، اطمینان داشته باشیم. با ترشح آدرنالین، دوپامین، اندورفین حس ترس هیجانی در فرد به وجود می‌آید، ولی تنها در صورتی که در یک محیط امن قرار داشته باشیم.
ترس حقیقی یک شوک روانی ویژه با خود به همراه دارد که با این موضوع به طور کل فرق دارد.
بازی اسکیپ روم از این لحاظ گزینه مناسبی می‌باشد. این اتاق‌ها با تحریک یکی از خواص ما با صداهای گوناگون، صحنه‌های یک دفعه‌ای و نیز بوهای ترس‌آور، حس ترس را به ما القا می‌نمایند.
دلایل علاقه انسان به ترس
در ادامه به توضیح چند دلیل مهم که علاقه انسان به ترس را نشان می‌دهند می‌پردازیم:
- تقویت شبکه ایمنی بدن
وقتی که در موقعیت‌های ترسناک مانند تماشای فیلم‌های ترسناک، بازی‌های خطرناک و مواردی از این قبیل قرار می‌گیریم مغز سریعا وضعیت را ارزیابی می‌نماید و بعد از پایان خطر، رهایی را به ما اعلام میکند و این حس بسیار خوبی در فرد ایجاد میکند.
- احساس لذت
زمانی که ترس در بدن ایجاد می‌شود آدرنالین از نوع آندروفین و دوپامین آزاد می‌گردد، این تغییر بیوشیمیایی باعث می‌شود تا بعد از پایان موقعیت ترسناک، بدن احساس امنیت و تسکینی بیابد و این موضوع لذت زیادی در فرد ایجاد میکند.
- رضایت از خود
احساس به اتمام رساندن یک کار سخت و گذشت از یک موقعیت خطرناک احساس رضایت در فرد را به وجود می‌آورد. به همین علت تماشای فیلم‌های ترسناک به تنهایی حس افتخار را در افراد ایجاد میکند.
- ایجاد صمیمیت با دیگران
در لحظه ایجاد ترس این فرضیه علمی ثابت شده که افراد احساس صمیمیت بیشتری در کنار هم دارند و موقعی که ترس در دو طرف ایجاد می گردد، حس نزدیکی بیشتر بین آن‌ها ایجاد می‌شود.
- برطرف کردن حس کنجکاوی
کنجکاوی از اصلی‌ترین بخش‌های ذهن تمام افراد است، ترس یکی از ناشناخته‌ترین حس‌های غریزی می‌باشد که کنجکاوی، انسان را به احساس کردن ترس وا می‌دارد و به همین علت فرد در پی یافتن بخش‌های ترسناک موقعیت‌های مختلف می‌باشد.
معرفی چند نمونه تفریحات ترسناک
- بازی گروهی در اتاق‌های فرار ترسناک
ایده ساخت اتاق‌های فرار در ایران چند سالی می‌باشد که جان گرفته است و هر روز تعداد این اتاق‌های فرار بیشتر می‌شود. حتی کار به جایی کشیده است که مخاطبین این نوع از تفریحات در پی سخت‌ترین معماها، ترسناک‌ترین و هیجان‌انگیزترین اتفاقات در این اتاق‌های فرار می‌باشند.
در بین اتاق‌های فرار، اتاق‌هایی که دارای تم ترسناک هستند و شما را وادار می‌کنند تا در زمانی تعیین شده و محدود به حل معماهای مرموز جهت رهایی از اتاق مشغول شوید، و در عین حال همیشه مورد تهاجم عناصر ترسناک قرار می‌گیرید، طرفداران بیشتری دارند. اکثر این اتاق‌های فرار موضوع خود را از داستان‌ها و فیلم‌های ترسناک گرفته‌اند که این آشنایی، ترس بیشتری را در دل فرد ایجاد می‌کنند.
داستان قتل‌های خونین، سردرگمی در بین ارواح، فرار از سلول‌های تودرتوی تیمارستان‌ها و مردگان متحرک را می‌توانید در اتاق‌های فرار ترسناک تجربه کنید.
- تماشای کوسه از نزدیک
آیا تا به حال فکر کرده‌اید که از نزدیک به یک کوسه نگاه کنید؟ به نظر من حتی فکر کردن به این موضوع هم می‌تواند ترسناک باشد. اما در واقع، در دنیای تفریحات، فعالیت‌هایی برای دیدن کوسه‌ها از نزدیک طراحی شده است. افراد درون قفس‌های امنی قرار می‌گیرند و به عمق آب فرستاده می‌شوند تا بتوانند کوسه‌ها را از نزدیک تماشا کنند.
- سقوط آزاد
آیا تا به حال به احساس پرش از ارتفاع ۴۰۰ متری با موشک پرتاب شده فکر کرده‌اید؟ آیا شما یکی از افرادی هستید که به تجربه این هیجان فوق العاده علاقه داشته باشند؟ پرش با موشک پرتاب شده یکی از ترسناک‌ترین فعالیت‌های جهان است که در آن شما از یک نقطه‌ای بالا در آسمان خود را پرت می‌کنید و برای چند دقیقه، می‌توانید احساس پرواز در آسمان را تجربه کنید.
وقتی ما بچه بودیم، پرش از ارتفاعات بلند یک تجربه شیرین و ترسناک برای ما بود. اکنون که فرصت داریم، چرا امتحان نکنیم؟ من می‌توانم بگویم که زمانی که شما در حال افتادن به طرف زمین هستید، می‌توانید ترسناک‌ترین لحظه را تجربه کنید. این یک تجربه منحصر به فرد و استثنایی است که تنها تعداد محدودی از افراد تمایل دارند تا آن را تجربه کنند.
سوالات درمورد چرا ما دوست داریم بترسیم:
انسان چه نوع ترس‌هایی را دوست دارد؟
ترس‌هایی که احساس امنیت کند مثل ترسی که موقع شرکت در اتاق فرار انسان تجربه میکند.
چرا ما در بازی اسکیپ روم ترس لذت بخش را تجربه می‌کنیم؟
به خاطر اینکه موقع رخداد وقایع ترسناک، مغز ما فرصت کافی دارد که درک نماید این اتفاقات حقیقی نمی‌باشند.
